امیر بیان (1)

برگی از سخنان گهر بار مولا امیر المومنین علی ^{علیه السلام}

#امیر_بیان

(1)

خطبه شماره 10 نهج البلاغه

اءَلا وَ إِنَّ الشَّیْطَانَ قَدْ جَمَعَ حِزْبَهُ وَ اسْتَجْلَبَ خَیْلَهُ وَ رَجِلَهُ وَ إ نَّ بَصِیرَتی لَمَعى مَا لَبَّسْتُ عَلى نَفْسِی وَ لا لُبِّسَ عَلَیَّ وَ ایْمُ اللَّهِ لَاءُفْرِطَنَّ لَهُمْ حَوْضا اءَنّا مَاتِحُهُ لاَ یَصْدُرُونَ عَنْهُ وَ لاَ یَعُودُونَ إِلَیْهِ.

آگاه باشید که شیطان حزب خود را گرد آورده و سواران و پیادگانش را بسیج کرده است . همان بصیرت دیرین هنوز هم با من است . چنان نیستم که چهره حقیقت را نبینم و حقیقت نیز بر من پوشیده نبوده است . به خدا سوگند، بر ایشان گودالى پر آب کنم ، که چون در آن افتند بیرون شدن نتوانند و چون بیرون آیند، هرگز، هوس نکنند که بار دیگر در آن افتند .

هنجار شکنی ...

یکی از مباحث بسیار جدی در زمینه رفتارشناسی در بعد فردی و اجتماعی، بحث عادت است. عادت در لغت به رفتاری گفته می شود که انسان به آن خو گرفته باشد. منظور از مطرح کردن دو بعد فردی و اجتماعی اولاً تسهیل مطالعه از رهگذر ارائه یک مفهوم در دو مقیاس متفاوت است حال آنکه این دو مقیاس یعنی فرد و جامعه از منظر روانشناسی سیاسی اینگونه در نظر گرفته می شود که هر فرد یک جامعه است و موارد تشابه این دو در بحث مذکور مفصلاً توضیح داده شده است.
اما منظور دوم ما از قائل شدن دو بعد فردی و اجتماعی برای رفتار نگریستن به این واژه از دو دیدگاه کاملاً متفاوت است؛ یکی رفتاری که علم فیزیک و در نگاه وسیع تر علوم تجربی بدان معتقد است یعنی هر عملی که از موجود زنده سر می زند و دوم رفتاری که علومی همچون روانشناسی و جامعه شناسی در حوزه علوم انسانی می گویند یعنی عملی که از انسان سر می زند و با یک معنی درونی توام است. اگرچه این دو تعریف در نگاه نخست فاصله زیادی از یکدیگر دارند، اما پل پیوند این دو تعریف می تواند همان واژه عادت باشد.